„Sąd może przyznać zadośćuczynienie za krzywdę osobom najbliższym poszkodowanego, który na skutek czynu niedozwolonego doznał ciężkiego i trwałego uszczerbku na zdrowiu” – postanowił 27 marca 2018 roku Sąd Najwyższy w składzie siedmiu sędziów (Uchwała składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 27 marca 2018 r. III CZP 60/17). Tę przełomową i niezwykle korzystną dla poszkodowanych osób uchwałę wydano w sprawie prowadzonej przez mec. Jolantę Budzowską i mec. Karolinę Kolary z Kancelarii BFP.
Sprawa, w trakcie której zapadło to orzeczenie, dotyczy dziewczynki głęboko niepełnosprawnej fizycznie i intelektualnie. Stan ten spowodowała zbyt późna decyzja o cesarskim cięciu, pomimo obrazu KTG wskazującego, że dziecko umiera w łonie matki. Postępowanie dowodowe potwierdziło wyłączną winę szpitala, stąd Sąd I instancji uznał powództwo o zadośćuczynienie, rentę i odszkodowanie za błąd lekarski za uzasadnione. Wydany wyrok został jednak zakwestionowany, zarówno przez stronę powodową, jak i pozwaną.
Sąd Apelacyjny oddalił apelację szpitala i przyznał rację poszkodowanemu dziecku i jego rodzicom, że kwoty odszkodowanie przyznane przez Sąd Okręgowy było zbyt niskie. Zasądził na rzecz małoletniej powódki 1 mln 200 tys. zł oraz dla matki 300 tys. zł, zaś dla ojca 200 tys. zł. Szpital wniósł skargę kasacyjną, stąd sprawą zajął się SN, który przy rozpoznaniu wyraził wątpliwość: czy prawo do zadośćuczynienia przysługuje tylko poszkodowanemu, który doznał poważnego uszczerbku na zdrowiu, czy także członkom jego rodziny, co starały się udowodnić mec. Jolanta Budzowska i mec. Karolina Kolary, reprezentujące poszkodowane dziecko i jego rodziców. SN przychylił się do ich argumentacji i tym samym przyznał rację Klientom Kancelarii BFP!
SN, rozpatrując tę sprawę, orzekał w składzie siedmiu sędziów, zaś, nie jak zazwyczaj – trzech. To bardzo ważny fakt. Uchwała SN podjęta w poszerzonym składzie sędziowskim oddziałuje bowiem na orzecznictwo sądów powszechnych. Ta z 27 marca 2018 r. dotyczy wszystkich sytuacji, w której poszkodowany doznał ciężkiego i trwałego uszczerbku na zdrowiu, stan ten został spowodowany przez czyn niedozwolony, a w efekcie doszło do naruszenia dóbr osobistych osób najbliższych poprzez brak szans na budowanie typowych relacji rodzinnych.
Chodzi więc nie tylko o odszkodowanie za błąd lekarski, ale też np. o odszkodowanie za wypadek drogowy, który spowodował ciężką niepełnosprawność poszkodowanego, odszkodowanie za poważny wypadek w gospodarstwie rolnym czy wreszcie zadośćuczynienie za wypadek przy pracy.
Wówczas, gdy na skutek takich zdarzeń poszkodowany jest zdany na opiekę najbliższych członków rodziny, gdy samodzielnie nie funkcjonuje, gdy trudno nawiązać z nim kontakt – najbliżsi członkowie rodziny mogą być uprawnieni do zadośćuczynienia za brak możliwości nawiązania typowych relacji rodzinnych.
